Veel mensen worstelen met dezelfde thema’s. Ze voelen zich somber, verdrietig of leeg. Ze zijn voortdurend bezig met presteren in de buitenwereld, voldoen aan allerlei (zelfopgelegde) eisen en verliezen daardoor het contact met hun eigen kern, hun eigen gevoel. Ze weten niet meer wat ze zelf zouden willen. Voor hen schreef therapeut Barbera de Jong Onder de oppervlakte, met als doel zelf de verbinding tussen denken en voelen weer te herstellen.
reatieve en ervaringsgerichte oefeningen
Barbera de Jong is een ervaren therapeut in beeldende therapie, NEI (Neuro Emotionele Integratie) en ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Ze stelt dat praten over problemen vaak niet afdoende is, omdat juist onbewuste patronen, overtuigingen en verlangens een zeer grote rol spelen in hoe we ons gedragen. Daarom werkt zij vooral met creatieve en ervaringsgerichte oefeningen die voorbij de ratio aangrijpen. Met behulp van dit praktische boek kun je zelf onderzoeken wat er bij jou onder de oppervlakte leeft en de verbinding herstellen tussen denken en voelen.
concrete oefeningen
Ze behandelt vragen als: Waarom vertelt je lichaam je soms iets anders dan je denkt? Welke verborgen overtuigingen heb je? En hoe ga je anders om met gedachten? Onder de oppervlakte is zo opgebouwd dat je onmiddellijk aan de slag kunt met concrete oefeningen (meditaties via QR-codes en beeldend) die direct tot meer zelfkennis leiden. Met vooral papier, kleurpotloden en stiften als gereedschap zijn de creatieve opdrachten voor iedereen haalbaar. Tegelijk benadrukt Barbera de Jong dat niets verplicht is. Anders wordt het weer een taak. Het is vooral belangrijk dat je kijkt wat bij je past en wat op dat moment zinvol voor je voelt. Op zich is dat al lastig voor mensen die privé en zakelijk juist leven vanuit het afhandelen van taken.
Onder de oppervlakte is bedoeld voor mensen die een onbestemd gevoel ervaren of het gevoel hebben dat ze vastgelopen zijn, maar niet echt begrijpen waardoor dat komt. Voor iedereen die zich moe of eenzaam voelt en op zoek is naar zichzelf, ook al weet hij of zij niet precies wat dat is. Voor mensen die op een non-verbale, creatieve manier antwoorden zoeken. Omdat woorden en taal onvoldoende werken, schrijft ze.
Gevoelens voelen
Hoe voel je je gevoelens? Dit lijkt een absurde vraag, maar is dat anno 2025 niet. Wie denkt over gevoelens, voelt ze niet daadwerkelijk, omdat dat soms veel te spannend is, stelt Barbera de Jong. Ze geeft veel duidelijke voorbeelden uit haar praktijk. Gevoelens zijn niet altijd logisch en we vinden ze vaak ongemakkelijk, dus drukken we ze weg. Maar ze blijven terugkomen en kunnen tot onbalans leiden in je lijf totdat je er wat mee doet. Feitelijk wijs je jezelf af en maak je jezelf ongelukkig, stelt ze onomwonden.
Een mooie oefening is de braindump: onderzoek eens welke regels je jezelf allemaal bewust en onbewust hebt opgelegd en schrijf die op in een leeg getekend hoofd (afbeelding in dit boek). Daarna wordt uitgelegd hoe al die zelfopgelegde strenge regels je bijna altijd vastzetten en hoe je van moeten naar mogen of willen kunt gaan.
rijk scala
Onder de oppervlakte is een goed opgebouwd boek met verhelderende beelden en illustraties, plus een rijk scala aan oefeningen waaruit je kunt kiezen. Regelmatig wordt teruggegrepen op wat je eerder hebt geleerd en ontdekt, waardoor de inhoud beklijft.
Begrippen als je innerlijke kind, veilige en onveilige hechting, verborgen overtuigingen, nature en nurture, je bewuste en onbewuste, en compassie komen aan bod. De Jong wil haar lezers nieuwe waarden en wegwijzers laten ontdekken, zodat ze hun eigen authentieke zelf vinden en daardoor meer hun eigen pad bewandelen. Voor wie daarvoor wil gaan, biedt deze uitgave een rijk werkboek.
Over Ineke Peters
Ineke Peters is redacteur, tekstschrijver en journalist.